Kathleen Boogmans heeft de ziekte van Stargardt, een erfelijke aandoening op het netvlies. ‘Het is alsof je in een oude spiegel vol vlekjes kijkt’, vertelt ze. ‘En er komen altijd nieuwe vlekjes bij waardoor mijn zicht alsmaar achteruitgaat.’ Maar haar visuele beperking belet Kathleen niet om volop te genieten van het leven. Met haar bedrijf Ommezien adviseert ze enthousiast andere blinden en slechtzienden. En om zich te ontspannen, trekt ze er graag op uit … op de fiets.
‘Ze hebben mijn ziekte pas ontdekt toen ik een jaar of zes, zeven was. Op school had ik mijn lessenaar vlak voor het bord maar zelfs daar kon ik het niet lezen. Daarom zijn we naar een specialist in Leuven gegaan. Die stelde vast dat er iets ernstigs was. Gelukkig had ik goede vrienden. Dankzij hen genoot ik toch een normale schoolcarrière. Ik ga er positief mee om en probeer er altijd het beste van te maken.’
‘Er zijn natuurlijk beperkingen. Ik kan niet zomaar even gaan wandelen of kleren gaan shoppen. Niet eens gewoon uitwaaien in het bos, alleen eropuit trekken is helaas niet mogelijk. Maar de aanwezigheid van goede mensen rondom mij maakt dat je een handicap best kan dragen. En gelukkig kan ik ook nog altijd fietsen.’
Tandem op maat
‘Tijdens mijn revalidatie zo’n 20 jaar geleden leerde ik Gerlinde kennen. Zij heeft me leren wandelen met een witte stok en ze vond het belangrijk dat ik zo comfortabel mogelijk kon leven. Daarom bracht ze me in contact met Fietsen Koen in Leuven. De fietsenmaker bouwde een stevige tandem op maat van mij en van mijn partner. Een avontuurlijk allround-model waarmee we zelfs op reis kunnen.’
‘De kleur van de fiets vond ik heel belangrijk. Het is niet omdat ik zelf slecht zie dat mijn omgeving er niet van mag genieten. De kleur moest karakter uitstralen en passen bij onze stoere fiets. Daarom kozen we voor een mooie sterke blauwe tint.’
Het landschap voelen
‘Vroeger zag ik veel meer op mijn fietstochtjes dan nu. In het begin zag ik nog de weiden en de bossen. Dat een veld uitgestrekt was, een groot groen vlak, hellend of niet. Dat zie ik nu helaas niet meer, ik krijg geen vat meer op het landschap. Er komt wel iets anders voor in de plaats: de vele geuren, de kwetterende vogeltjes, het ruisen van de wind. Zo voel ik wel of we door landbouwgebied fietsen of in de stad. Ik ruik welke bloemen er bloeien, en voel ook of we door bosrijk gebied fietsen of langs het water.’
‘Mijn man zit voorop, ik vanachter. Het was wel wat vreemd op het begin: op zo’n tandem geef je je echt volledig over aan je partner. Nu, blinden en slechtzienden zijn dat natuurlijk wel een beetje gewend. Maar toch, ik zal niet snel met zomaar iedereen op de fiets kruipen. Je moet je compagnon echt volledig kunnen vertrouwen.’
Fietsen naar Compostela
‘In 2001 zijn we drie weken richting Compostela gefietst vanuit Logroño. Zo’n 50 à 60 kilometer per dag, heuvel op en heuvel af. Met enkel twee fietszakken en daarin het hoogstnoodzakelijke: een unieke ervaring! Het was het mooiste wat ik ooit heb gedaan. Ik heb er nog altijd levendige herinneringen aan: de ooievaars die klepperen in de dorpen, de boeren op het veld die met een zakdoek zwaaien en ons een ‘buen camino’ wensen. Prachtig!’
‘Onze fiets kreeg daar ook een naam. Op weg naar Compostela noemden ze me vaak ‘una chica valiente’, een dappere meid. Daarom hebben we de fiets ‘Valiente’ gedoopt, en die naam erop laten graveren. Het is later trouwens ook de naam geworden van de bvba van mijn man.’
Upgrade tot e-bike
‘Ik heb altijd veel zorg gedragen voor mijn fiets. We hebben er ook zoveel moois op beleefd! Jarenlang hebben we er onze kindjes mee vervoerd, met een fietskar achterop die we van de fietsenwinkel in bruikleen kregen. Zo konden we ons fietsplezier ook aan de kinderen meegeven. Dat vond ik wel belangrijk.’
‘Onze fiets is nu zo’n 20 jaar oud en we wilden overschakelen naar een e-bike. Het grappige is: voor een nieuwe fiets zou ik een bijdrage kunnen krijgen van de overheid. Maar ik wilde geen nieuwe fiets, ik ben echt verknocht aan mijn huidige. Bike Stories hielp ons daarbij en bouwde onze tandem om tot een stoere e-bike. Daar kwam heel wat bij kijken natuurlijk: Jurgen berekende eerst of zo’n upgrade technisch wel mogelijk was en of het kader stevig genoeg was. Dat bleek gelukkig het geval. Dus kreeg de fiets nieuwe wielen, met Rohloff-naad. En op de plaats van de drinkbus kwam de Pendix-motor.’
‘De upgrade was een samenwerking tussen twee fietsenmakers. Jurgen van Bike Stories stemde af met Koen, bij wie ik de fiets vroeger had gekocht. Leuk dat er twee deskundigen op hebben gewerkt om samen te zorgen voor de perfecte fiets. Het resultaat is super.’
Kilometers bijhouden
‘We hebben op het stuur een houder voor de smartphone. Die maakt het fietsen nog leuker. Ik gebruik de Pendix-app, de kaarten op mijn iPhone en de gezondheidsapp van mijn Apple Watch. Zo heb ik alle gegevens: mijn hartslag, het aantal kilometers, de gemiddelde snelheid … Het is niet nodig misschien, maar stiekem toch wel leuk.’
‘We bepalen samen de fietsroutes, altijd met een specifiek doel. Een bezoek aan familie of vrienden, een zonnig terrasje in de stad. Dan stippelen we er de leukste route voor uit, zodat we de drukke banen vermijden. We hebben het geluk dat we dicht bij de Dijle wonen, met Mechelen en Leuven op fietsafstand. Er zijn echt prachtige fietspaden langs het water, we fietsen graag hard op de dijk.’
Eindelijk nog eens snel
‘Eigenlijk is dit de beste tip die ik kan geven aan andere blinden en slechtzienden: laat je niet doen door je beperking en ga fietsen! Op de tandem geraak je echt waar je maar wil. Vraag op voorhand wel deskundige uitleg, zodat de fiets op jouw maat wordt samengesteld, en op wat je ermee wil doen. Wij kozen bewust voor een allround fiets, net omdat we graag avontuurlijker paden opzoeken.’
‘Een bijkomend voordeel van de fiets: eindelijk kan je nog eens iets snels doen. We moeten het altijd wat langzamer aan doen, uit voorzichtigheid. Maar samen op de fiets kan je nog eens lekker doorvlammen, heerlijk. Dat is een beetje zoals skiën vroeger. Volop snelheid pakken op twee wielen: dat is echt zalig.’